Magnifieke Maasduinen

Magnifieke Maasduinen

Hoeveel ‘mooiste plekjes van Nederland’ zijn er eigenlijk? Houdt iemand dat bij? Het gebied waar ik dit keer doorheen fiets – Nationaal Park de Maasduinen – komt al na een paar kilometer fietsen binnen in mijn persoonlijke Top 10. Met stip. Duinen, niet langs de kust, maar langs de rivier.

‘Aan komen waaien

We starten op het station van Boxmeer. Eerst fietsen we door de vlakke uiterwaarden van de Maas. Met weilanden die afgebakend worden door heggen. De eeuwenoude Maasheggen, die nog altijd met de hand worden gevlecht. Aan de andere kant van de rivier, achter Afferden, klimt het land met gemak richting de 30 meter en worden we langzaam ingesloten door heidelandschap. We hebben dit ‘natuurwonder’ helemaal voor onszelf. Of toch niet? In een duinpan beweegt wat.

 

Ik ontwaar drie kerels, gestoken in het type kleding, dat stevig doorwerken verraadt. We maken kennis met Henk, Bert en Theo uit Afferden. Hun handen zijn verstopt in dikke tuinhandschoenen die tot ver over hun polsen reiken. Alle drie zijn ze gewapend met een vlijmscherpe snoeischaar. “Als vrijwilligers halen we de jonge berken- en dennenplantjes weg, die hier de kop op steken. Zo komt de heide weer terug naar de Maasduinen.”

Een duinenrij van zo’n 20 kilometer domineert de Maasduinen. “Een zogenoemde rivierduingordel die 10.000 jaar geleden, letterlijk is komen aanwaaien,” vertelt  IVN-gids Peter ons. Als vrijwilliger geeft hij rondleidingen. “De duinen werden door de omwonenden beplant om het verstuiven tegen te gaan. Het hout ging naar de mijnen, want ideaal geschikt om de gangen te stutten.” Dik 10 jaar geleden zette Staatsbosbeheer meedogenloos de zaag erin, en toverde zo het oorspronkelijke landschap terug.

Dat was een goede zet, want anders waren we er langsgefietst, zonder dat we deze machtige duinen überhaupt hadden opgemerkt. Laat staan dat we van het ruige uitzicht hadden kunnen genieten, dat we cadeau krijgen nadat we de uitkijktoren op het hoogste duin hebben beklommen. In de verte doemen de stuwwallen bij Nijmegen op. “Deze ontstonden zo’n 150.000 jaar geleden. Niet de wind, maar het ijs drukte daar de ondergrond omhoog,” aldus onze bevlogen gids. “Tot de jaren ‘70 werden de Maasduinen afgegraven voor autowegen. Gelukkig snapt nu iedereen hoe uniek en belangrijk dit landschap is. Ik vind het mooi dat mensen heel tastbaar en met eigen ogen de kracht van het landschap kunnen ervaren.” Peter neemt ons mee naar het Quin, een aantal vennen omringd door een heerlijk stukje heide. Een plaatje.

 

De Maasduinen liggen ingeklemd tussen de Maas en Duitsland. Een grensstreek, die een beetje vergeten is. Maar behalve Peter zijn er veel meer locals die zich inspannen hun gebied ‘op de kaart’ te zetten. Zoals de mensen ijveren voor het behoud van kasteel Bleijenbeek. Of beter gezegd: de ruïne, want nadat de RAF de fortificatie in 1945 in puin schoot, was er nog maar weinig van over. Alleen vleermuizen durfden tussen de wankele muren te wonen.  Baron Edu maakt zich sterk voor de conservering en leidt ons rond. Hij vat zijn taak serieus op: zijn poepsjieke schoenen verdwijnen bijkans in de modder op de berceau, een dramatisch verwilderd haagbeuklaantje. Desondanks geeft hij geen krimp. “We willen ook een theehuis bouwen, zodat fietsers straks nog meer redenen hebben om bij ons vol in de remmen te gaan.”

Ter hoogte van Siebengewald is het landschap weer zo vlak en Hollands als maar kan. En Duits, want de grens loopt op steenworp afstand. Hier geen romantische lappendeken van weilandjes met heggen en houtwallen. Maar onafzienbare weilanden en landbouwgronden. Bijelkaar gebulldozerd in een tijd dat schaalvergroting het toverwoord was.

Rond lunchtijd is het Anneliese van De Bourgondische Hoeve, die een lans breekt voor de charmes van haar streek. Zij laat ‘m vooral proeven, met groenten en kruiden uit eigen tuin en biologische vleeswaren van boeren uit de buurt. De killer app zijn haar ‘opgeweckte’ jams. De frisse, mierzoete mix van asperges en ananas is de bom. De nacht plukken wij bij Hoeve ‘Carpe Diem’. Tussen varkens en de Brandrode runderen. En de kippen die het kakelverse eitje voor de volgende ochtend cateren. De Maasduinen? Magnifiek!

 

 

REISWIJZER

Fietsknooppuntenkaart Noord- en Midden-Limburg via  www.liefdevoorlimburg.nl

DOEN Kasteelruïne Bleijenbeek, kasteelbleijenbeek.nl . Nederlands Kampioenschap Maasheggenvlechten www.maasheggen.nl. Voor evenementen en boeken IVN-gids zie: www.liefdevoorlimburg.nl/evenementen.

ETEN, DRINKEN, SLAPEN

B&B en minicamping www.hoevecarpediem.nl met boerderijterras. Streekproducten-restaurant aan de Maas: www.valuas-hr.nl. Voor de verwennerij (en het vakantiehuis) van Anneliese: www.debourgondischehoeve.nl. Of www.paviljoenbleijenbeek.nl, wwww.papenberg.nl en www.rimpelt.nl. Vakantiewoningen: www.deheidepoort.nl of www.devertoeverij.nl

 

Fotografie: Geert Heijink.